De verkiezingsdag is achter de rug. In de weken naar 29 oktober toe is veel gezegd door de politici van de deelnemende partijen. Over waar ze zelf voor staan en wat ze met Nederland en Europa willen. Partijstandpunten zijn ingenomen en verwoord. Ook is er veel gezegd over de tegenstanders, wat er mis is met hun standpunt, waarom dat juist een verkeerde keuze is. Dat werkt het beste met leuke quotes en korte zinnetjes, de ander wegzetten in een treffend beeld dat blijft hangen en volkomen duidelijk maakt waarom je die ander niet serieus moet nemen.
Bevroren beelden
Of de quotes, zinnetjes en beelden de ander recht doen, lijkt niet van belang te zijn in de politiek. Het gaat om overleven of zinken in de aandacht en interesse van ons Nederlanders. En zo ontstaan er beelden die blijven hangen; het worden bevroren beelden. In de Bijbel kennen we het tweede gebod om geen gesneden beeld te maken van de Here God. Een beeld uit steen gehouwen, waarmee men probeert vast te leggen wie God is. Zo’n stenen beeld is als een bevroren beeld: dit is de god van wie ik het verwacht en voor wie ik kniel.
Tweede gebod
Het verbod om gesneden beelden te maken van God geldt niet alleen in letterlijke, maar ook in geestelijke zin. Ook in ons denken over God mogen we geen stenen beelden uithouwen. Daar gaat iets mis omdat wij God niet kunnen vastleggen. Hij is veel meer dan wij denken en zeggen, stijgt daarboven uit. Uit Gods Woord leren we wie God is, zo veel woorden, maar nog steeds niet genoeg om de hoogte en diepte van wie God is te omvatten. We moeten daarom voorzichtig zijn met het ‘vastleggen’ van God in enkele woorden. ‘God is een Rechtvaardige rechter en een God die ten allen dage toornt.’ Ja, dat is waar, maar God is meer. ‘God is liefde.’ Ja, dat is waar, maar God is zo veel meer.
"Het is beter te zwijgen dan een ander met een schijnbaar treffend beeld weg te zetten"
Bevroren beelden van mensen
Het is iets wat we als mensen doen: beelden creëren van God die onwrikbaar zijn. Maar we doen dit niet alleen naar God; ook de mensen om ons heen ‘vangen’ we in beelden die bevroren kunnen raken. Net zomin als we God recht doen door Hem in een stenen beeld vast te leggen, doen we mensen recht door hen in beelden vast te leggen. We hebben daar geen lange zinnen voor nodig: ‘Hij is …’ ‘een sloddervos’, ‘angsthaas’, ‘rechtlijnig’, vult u maar in wat er na ‘hij is’ volgt. Ieder weet eigenlijk wel dat de ander veel meer is dan dat. Maar toch, die beelden, ze hebben ondertussen wel zeggingskracht en invloed. Jakobus spreekt niet voor niets over het in bedwang houden van de tong. Het is beter te zwijgen dan een ander met een schijnbaar treffend beeld weg te zetten.
Bevroren beelden in de kerk
Als het om onze Christelijke Gereformeerde Kerken gaat, hebben we in de loop der jaren een behoorlijk hoge graad bereikt in het denken en spreken in bevroren beelden over elkaar. En, wat nog het ergste is, het lijkt er niet zo veel toe te doen dat we de broeders en zusters van andere gemeenten geen recht doen. Alsof ze niet meer zijn dan dat standpunt: ‘Zij zijn …’ En daarmee is alles gezegd.
Beweging
Het tegenovergestelde van bevroren beelden is beweging. Waar beweging is, ontstaat ruimte voor aanpassing van het beeld. In de politiek wordt er na de verkiezingen vaak voor gekozen om de verschillende partijen die een coalitie kunnen vormen een paar dagen bij elkaar te zetten in een mooie omgeving. In de hoop op beweging naar elkaar toe. Om los te komen van de bevroren beelden die naar de verkiezingsdag toe gemeengoed waren. Zoeken naar beweging en ruimte. In de hoop op daadwerkelijk contact en het samen van betekenis zijn voor Nederland. Voor ons geldt hetzelfde in ons loskomen van de bevroren beelden over anderen. Als we op onze plaats blijven zitten en de ander vast blijven zetten in onze beelden komen we geen stap verder. Ook voor ons is beweging richting de ander cruciaal als het gaat om relaties die bevroren raakten.
Beweging in de CGK
Ook voor de CGK is beweging belangrijk om uit de status quo van bevroren beelden te komen. Lange tijd leek het erop dat alleen al de gedachte aan beweging uit den boze was. Maar toch.
Zoals bekend zijn er in oktober classisvergaderingen. Veenendaal, met twee Christelijke Gereformeerde Kerken, valt onder classis Amersfoort. Om in bevroren beelden te spreken (ik doe hun hiermee dus geen recht): de Pniëlkerk is behoudend en de Bethelkerk vooruitstrevend. De Pniëlkerk heeft geen vrouw in het ambt, de Bethelkerk wel. Nu wil het geval dat voor de najaarsclassis de Pniël- en Bethelkerk aan elkaar verbonden zijn: ds. van Langevelde, Van der Rhee en Mulder vormen het moderamen van deze vergadering. Zij hebben de kerkenraden van de classis Amersfoort uitgenodigd voor een informeel gesprek waarin verkend is hoe de classis met instemming van alle classiskerken volwaardig kan blijven vergaderen. Ook hebben zij een denkrichting gedeeld. Op verzoek van de classis zullen Pniël en Bethel dat nu verder samen uitwerken.
"Ook voor ons is beweging richting de ander cruciaal als het gaat om relaties die bevroren raakten"
Veens Beraad
De vier broeders die deze taak oppakken, vormen samen het Veens Beraad. Onderzocht wordt of het mogelijk is om in goed overleg met classis Apeldoorn – opnieuw sprekend in bevroren beelden – de behoudende gemeenten van classis Amersfoort (tijdelijk) een classis te laten vormen met behoudende gemeenten van classis Apeldoorn. Hetzelfde geldt voor vooruitstrevende gemeenten uit classis Amersfoort en Apeldoorn. Met als doel om in de huidige situatie als classis officiële vergaderingen te kunnen beleggen en de taken naar behoren uit te voeren zonder dat er blokkades liggen. Zo is er wonderlijk genoeg beweging aan het komen in wat eerst onbeweeglijk leek.
Bidstond in Veenendaal
Vorig jaar en dit jaar waren er in Veenendaal bidstonden rondom de synode. Een initiatief van onderaf van de gebedsgroepen van de Pniël- en Bethelkerk. Het was goed en bemoedigend om dat samen te doen, het gaf hoop, ons samen buigen voor God en het van Hem verwachten. Maar toen de synode zo desastreus verliep, bekroop mij weleens de gedachte wat de zin van de bidstonden was geweest. Toch blijkt maar weer dat God op onverwachte wijze werkt, in het verborgene is Hij bezig. En wij? Van ons verwacht de Here dat we allereerst in gebed ons buigen voor Hem en het van Hem verwachten.
