Bekering, gebed, rechtvaardigheid en vrede: dat zijn 4 van de 52 kernwoorden die het project ABC van het geloof tot nu toe telt. Dit project heeft als doel om de inhoud van het christelijke geloof en het gereformeerde belijden aan jongeren door te geven. In eigentijdse taal, met eigentijdse middelen, waaronder filmpjes. Margreet Bezemer-Visscher leidt het project en vertelt hierover. “Op een gedegen manier willen we Bijbelse kernwoorden recht doen en aan het hart van jongeren leggen.”
ABC van het geloof is in 2017 van start gegaan, in een samenwerking tussen Erdee Media Groep en het LCJ, een van de jongerenorganisaties binnen de CGK. Inmiddels is het project ondergebracht bij het Interkerkelijk Kenniscentrum voor kinder- en jongerenwerk (IKC). Margreet: “We merkten dat jongeren Bijbelse kernwoorden minder makkelijk begrijpen dan eerdere generaties, en wilden de kernwoorden in eigentijdse taal aan hen uitleggen. In 2017 zijn, als investering, 27 kernwoorden gelanceerd, en sindsdien zijn er elk jaar door sponsoring een paar bijgekomen.”
Web aan mensen
Margreet stuurt een heel web aan mensen aan die achter en voor de schermen werken aan de totstandkoming van de kernwoorden: “Iemand schrijft de tekst, iemand maakt filmpjes, vrijwilligers zorgen voor kijk- en luistertips. Ook werkt een storyteller mee, hij bedenkt een passende intro aan de hand van een voorbeeld, verhaal of anekdote en werkt dit uit voor het filmscript. Ik verbind alle lijntjes met elkaar, maar denk ook als theoloog mee over de invulling van het kernwoord.” Margreet, geboren en getogen op Urk en sinds 2019 woonachtig in Culemborg waar haar man predikant is, werkt sinds vorig jaar bij het IKC. Ze studeerde theologie in Apeldoorn en deed een master Kerkgeschiedenis aan de Theologische Universiteit Kampen. “Ik vind het leuk om mijn theologische gereedschapskist te gebruiken om het geloof zo eenvoudig en kernachtig mogelijk te verwoorden voor jongeren.”
‘Belangrijk is dat het filmpje vragen van jongeren beantwoordt’
Elk kernwoord wordt uitgelegd aan de hand van een aantal vaste elementen: een filmpje, uitleg vanuit de Bijbel en belijdenisgeschriften, een Bijbelrooster, leestips, en aanvullend kijk- en luistermateriaal. Ook worden jongeren uitgedaagd om zelf aan de slag te gaan met behulp van onder andere verwerkingsopdrachten. ABC van het geloof wordt breed gebruikt: op catechisaties, de jeugdvereniging, scholen, in het gezin. Meestal in de reformatorische wereld, maar soms ook daarbuiten. Margreet: “Ook jongeren zelf weten onze filmpjes te vinden, bijvoorbeeld als ze een werkstuk moeten maken. En zelfs een rooms-katholieke parochie uit België benaderde ons met de vraag: mogen we het materiaal ter voorbereiding op het vormsel gebruiken?”
Pijl met veren
De intro van het filmpje bij het kernwoord vormt het opstapje naar de overige elementen. Voor die vorm is bewust gekozen. “Charles H. Spurgeon zei: een pijl komt niet aan zonder veren. In dit geval zijn de veren het voorbeeld dat we aan het begin van de webtekst en het filmpje uitwerken. Vervolgens geven wij de theologische uitleg. Dat gebeurt in de geschreven webtekst en door een spreker die in een filmpje kort en krachtig het kernwoord uitlegt. Je wilt dat de Bijbelse inhoud bij de jongeren landt en het filmpje is daar een mooi middel voor. Jongeren leven in een beeldcultuur, lezen minder dan vroeger. We zoeken de verbinding, met als doel jongeren naar het Woord te leiden. Het project ABC van het geloof is voluit Woord-getrouw, daarbij is het beeldgebruik ondersteunend en illustratief. We leggen de Bijbelse kernwoorden uit en om dat te laten landen gebruiken we een beeld. De filmpjes laten we inspreken door predikanten, jeugdwerkadviseurs, docenten: identificatiefiguren, die mensen in brede kring kennen. Belangrijk is dat het filmpje vragen van jongeren beantwoordt. Een thema wordt behandeld in zo’n vier minuten. Bewust zo kort: tien minuten is in ons format echt te lang, zeker als je een goede lijn wilt aanbrengen. En het is natuurlijk de bedoeling dat jongeren daarna in de Bijbel gaan lezen of met elkaar in gesprek gaan.” Volgens Margreet bestaat er in dit project geen tegenstelling tussen Woord en beeld. “Het beeld is ingebed in het grotere geheel van de uitleg van de tekst.”
‘Ook jongeren zelf weten onze filmpjes te vinden’
Margreet vindt het belangrijk dat jongeren kennis hebben van kernwoorden die een belangrijke rol spelen in de gereformeerde geloofsleer en levenswandel. “Begrippen als wedergeboorte, genade en verzoening zijn belangrijk, maar jongeren kunnen die meestal niet 1,2,3 uitleggen. Ik denk dat het belangrijk is om die woorden levend te houden. Als je een taal blijft spreken, blijft hij in leven. Dat geldt ook in het leven van alledag: als ik bij mijn familie ben, spreek ik Urkers. Als we dat niet doen, gaat de taal dood. Blijf die moeilijke Bijbelse woorden dus gewoon noemen. Maar spreek met twee woorden: als je denkt dat een woord te moeilijk is voor kinderen en jongeren, noem dan altijd de uitleg in de volgende zin. Dat gebeurt lang niet altijd. Tegelijkertijd kan het ook oppervlakkigheid in de hand werken als je bepaalde woorden niet gebruikt. Sommige woorden zijn moeilijk, maar doen wel recht aan de Bijbelse inhoud van een woord. Het gaat tenslotte om de wezenlijke zaken van het hart van het Evangelie.”
In het gezin
Er komen veel positieve reacties op het project. “Pas kreeg ik een mail van een jongen die vroeg of hij een boekje mocht maken van de kernwoorden. Dat mag natuurlijk, iedereen mag al het materiaal van de website gebruiken. Ook hoorde ik van een ouder die de filmpjes in zijn gezin gebruikt en daar heel blij mee is.” Margreet hoopt dat het project de komende jaren nog uitgebouwd kan worden. “We hebben nog een heel lijstje kernwoorden. In principe hebben we al ons doel bereikt, maar er blijven nog steeds verzoeken om nieuwe kernwoorden komen, net als de fondsen daarvoor. Zolang dat het geval is, blijven wij doorgaan.”
Het kernwoord ‘belofte’ spreekt Margreet persoonlijk erg aan. “Omdat God in Christus met Zijn beloften naar ons toekomt. Het geloof richt zich daarop, klampt zich daaraan vast en vindt daarin rust.”
